Mijn benkskes-tic is begonnen met het verschijnen van mijn roman Geen weg terug. Op de cover van dat boek stond een gezellig en sfeervol bankje, waar ik een Waar-staat-dit-bankje-actie omheen verzon.

Sindsdien bekijk ik alle bankjes die ik tegenkom met bijzondere aandacht. 

Geen woorden bij nodig, gewoon een topbankje!

In Den Bosch stond deze bank. De leus Hier is plaats voor iedereen raakte me en omdat ik ook de versiering mooi vond heb ik er een foto van gemaakt.

Het is een zogenaamde Social Sofa: een betonnen bank met mozaïeksteentjes versierd, naar het concept van kunstenares Karin Bruers.Het idee achter de Social Sofa’s is het bevorderen van saamhorigheid in een buurt. Op haar website zegt Karin: ‘Wie zijn buren kent voelt zich veiliger, minder eenzaam en gelukkiger. Zo eenvoudig is het.’

Ik denk dat ze gelijk heeft. Want eerst mozaïek je de bank naar eigen ontwerp, samen met je buurtgenoten, en als de bank klaar is, kan iedereen er gebruik van maken, maar in de tussentijd heb je wél kennis gemaakt met je buren. 

Er staan al meer dan duizend bankjes in Nederland. Ik ben dus niet de enige met een bankjes-tic.

Vrijdag op de markt trof ik een oude kennis. ‘Laten we bij een kop koffie gezellig bijkletsen!’ zei ze. Ik ging erop in. Maar dat had ik beter niet kunnen doen. We hadden elkaar opvallend weinig te vertellen. Ook zij had het gemerkt. Ze rimpelde haar voorhoofd en ik zag haar gezicht opklaren toen ze vroeg: ‘Jij doet toch aan hardlopen, doe je mee in Rotterdam?’ 

Ik schudde mijn hoofd. ‘Rotterdam is een marathon!’ Daarmee bedoelde ik: Een marathon zijn 42 kilometer. Die loop ik niet zomaar. Daar moet ik drie of vier maanden voor trainen. Als heel Nederland met een bak chips voor de tv zit, loop ik buiten in de regen. Als mijn buurman een ommetje maakt met zijn hond, begin ik aan een duurloop van twintig kilometer. Als mijn man naar een verjaardagsfeestje gaat, trek ik mijn hardloopschoenen aan. En dat had ik de afgelopen drie maanden allemaal niet gedaan. Maar ze hoorde alleen wat ik had gezegd.

‘Ja, Rotterdam is een marathon, dat weet ik. Maar jij lóópt toch marathons en zo?’

‘Meer en zo.’  Ze begreep het niet. Ik dacht nog, zou ik het haar uitleggen, toen ze verder ging: ‘Jij hébt toch marathons gelopen?’  Ze keek daarbij alsof ik haar vreselijk zou teleurstellen als ik zou zeggen dat het niet zo was. Toevallig was het wel zo, dus ik knikte langzaam. 

‘Rotterdam ook?’ 

Ik deed alsof ik het niet gehoord had; ik moest er even over nadenken. De volgende vraag zou zijn hoe lang ik erover gedaan had. En daarna zou ze willen weten hoe snel de snelsten waren. Vervolgens zou ze gaan rekenen en gegarandeerd in mij teleurgesteld zijn. 

‘Ja, natuurlijk, Rotterdam ook!’ antwoordde ik en meteen speelde ik mijn beste troefkaart erachteraan. ‘En Parijs ook.’

‘Wauw! Parijs!’ 

‘Leuk je gezien te hebben.’ Ik stond op en wist dat ik haar achter liet met het verkeerde idee dat een marathon lopen in Parijs een grotere prestatie is dan het lopen van een marathon in Rotterdam.

Vandaag heb ik voor de eerste keer een klachtenformulier ‘geluidsoverlast vliegverkeer’ ingevuld. 

Het was 06.35 uur en ik lag nog zo’n beetje te doezelen toen ik het vliegtuig van ver aan hoorde komen. Dit was het soort vliegtuig dat zo’n akelig zwaar donderend geluid maakt dat aan oorlog doet denken. Ook nu weer zwol het geluid aan, het werd zwaarder en dreigender en kwam steeds dichterbij. Maar op het moment dat het normaal afzwakt, werd het nóg luider, zodat ik instinctief onder mijn dekbed dook.  

Nu is het echt niet de eerste keer dat er een vliegtuig over ons dak scheert. Boven ons hoofd krioelt het van de vliegtuigen. Het is er echt angstwekkend druk.

Ik ken het geluid van de Awacs vliegtuigen die in Geilenkirchen – net over de grens bij Brunssum – gestationeerd zijn. Die zie en hoor ik vaker overkomen dan me lief is. (Wij wonen dichtbij de kerk en de kerktoren schijnt voor hun een mooi richtpunt te zijn).

Maar vanmorgen was het geen Awacs. Het geluid van de Awacs-vliegtuigen is hoger en het zwelt langzamer aan, hoewel een gesprek dan ook onmogelijk is. 

Was het een vrachtvliegtuig van Maastricht Airport, “met vluchtschema’s zoveel mogelijk geconcentreerd buiten de randen van de nacht”?

Was het misschien de toeristencharter naar Spanje die om 06.00 uur vanuit Luik vertrekt?

Of zijn het onze oosterburen in Niederrhein? Of Düsseldorf?

Het was vandaag mijn eerste klacht. Tot nu toe heb ik de instanties bergen werk bespaard. Maar als ik weer eens rond 02.00 uur in de nacht wordt opgeschrikt of om 06.35 uur trillend in mijn bed lig, zullen ze weer van mij horen. Wie stuurt zijn vliegtuigen midden in de nacht de lucht in?

Gelukkig (?) geldt het klachtenformulier voor Maastricht Airport ook voor Luik Bierset, Niederrhein en Geilenkirchen. 

Liever had ik minder keus gehad.

Bij onze dochter – die op vakantie was – gingen we de planten verzorgen. Ik liep in huis met de gieter rond, mijn man deed hetzelfde buiten met de tuinslang. Alle planten blij. Tot zover alles in orde.Vervolgens met schoffel, gieter en de sleutel die op tafel lag, naar haar volkstuintje. Ook daar geen problemen. We kwamen tegelijk met een aardige tuinierster aan, ze hield de poort voor ons open en kletsend over de droogte liepen we naar binnen. Bij het waterpunt waren genoeg kruiwagens, emmers en gieters voor handen, zodat we meteen aan de slag konden, want de planten hadden water nodig. Ik schoffelde, plukte bonen en vond vijf rijpe courgettes. Zienderogen krabbelden de snijbieten op en werden de pompoenbladeren steviger. Onze taak zat erop.

Maar niet de problemen: de poort was op slot en de sleutel die ik mee gegrist had, bleek de verkeerde. Gelukkig maakte dezelfde aardige tuinierster – die intussen een mooie krop sla had gescoord – de poort voor ons open. Toffe mensen, die Brabanders!

Bij de auto werden de problemen groter. Mijn man keerde alle zakken van zijn korte broek binnenste buiten. ‘Waar heb ik mijn autosleutel gelaten?’

Ik zag de paniek in zijn ogen groeien. ‘Hij zal toch niet uit mijn zak zijn gevallen in de tuin… tussen de houtsnippers… Lieve hemel.’ Hij keerde weer alle zakken binnenste buiten. Geen autosleutel. We legden de spullen aan de kant en speurden elke vierkante centimeter rond de auto af. Zonder resultaat. Onze onrust groeide. ‘Dan moet hij toch ín de tuin liggen. Hoe komen we weer binnen?’

Ik riep naar de eerste de beste tuinier die ik zag. Dat was Hans. Hij begreep de situatie en maakte de poort voor ons open. Terwijl wij houtsnippers omkeerden en onder courgettestruiken kropen, hield hij de voortgang in de gaten.‘Nog niet gevonden?’ vroeg hij. ‘Wat doen jullie nu?’

Daar hadden we allebei geen antwoord op. ‘Plan B, de ANWB bellen?’ stelde ik voor.

‘Kan niet. De telefoon ligt in de auto. En dan kunnen we nog niet rijden.’

‘We kunnen naar het huis van onze dochter lopen.’

‘En de auto met onze fietsen erop hier laten staan? En dan?’

We schudden allebei ons hoofd. ‘Nee, inderdaad geen goed plan.’

‘Zullen we onze buurman bellen en vragen of hij met de reservesleutel hiernaartoe komt?’

‘We kunnen die man toch niet vragen om nu in de auto te springen en 100 km te rijden! Bovendien heeft hij corona.’

‘Ik zie geen andere oplossing.’

‘Ik eigenlijk ook niet.’

‘Maar de telefoon ligt in de auto.’

Hans zei: ‘Ik heb mijn telefoon niet bij me, maar ik woon hier 500 meter vandaan. Kom maar mee.’ Toffe mensen, die Brabanders. We liepen met Hans mee, kregen koffie en een telefoon, zo bezweet en stoffig als we waren. Terwijl mijn man toch maar onze buurman belde, luisterden Marja, Hans’ vrouw en haar vriendin naar mijn verhaal.

‘Moet die man 100 kilometer rijden? Nu? Wacht nog even.’ Marja sprong op. ‘Ik kan goed zoeken.’

‘Ja,’ beaamde Hans. ‘Zij kan echt heel goed zoeken.’ 

Er kwamen tips van magneten en zaklampen die het glinsteren van de huissleutel zouden verraden op tafel. ‘Ik heb echt een heel goed contact met de heilige Antonius,’ verklaarde Marja. Ze sloeg haar handen voor haar gezicht om Antonius aan te roepen. (Antonius, beste vrind, zorg dat ik mijn sleutel vind, dat versje kende ik van mijn oma. Maar misschien had zij een nog betere formule).

Intussen was mijn man nog altijd met onze buurman aan het bellen. Die stond inmiddels op een geheime plek in ons huis uit mijn andere tasje de reservesleutel op te diepen. ‘Zeg dat hij wacht,’ riep Marja. ‘Ik kan goed zoeken. Laat me maar zien waar het is. Ik pak de fiets en ga mee.’

Opgelaten door het beroep dat we op onze buurman moesten doen en door de fantastische hulpvaardigheid van Hans en Marja schoot ik uit de startblokken en beende terug naar de auto. De fietsen, de schoffel, de tas met groenten en de gieter… alles was er nog. En ineens kreeg ik een ingeving. Ik rammelde met de gieter… ja hoor, op de bodem lag de sleutel.

Was het toeval of was Marja’s Antonius hier in het spel? 

Toffe mensen, die Brabanders. En Antonius.

Toen ik vanmorgen naar ons gedichten-schrijf-groepje fietste, realiseerde ik me dat het schrijven me niet komt aanwaaien, maar dat ik dat moet ‘voorbereiden’ en dat ik ‘inweektijd’ nodig heb voordat iets lezenswaardigs op papier staat.

Daarover verder nadenkend, nam ik me voor er een blogje aan te wijden, maar dat blogje komt later wel. Nu moet me eerst iets anders van het hart, namelijk Straatnamen.

Straatnamen zijn er in soorten en maten en je kunt er soms de intelligentie, de originaliteit en de heemkundige interesses van het straatnaamcomité uit aflezen. 

Om te beginnen is er de categorie straatnamen waarin verwezen wordt naar een markant gebouw of een nuttige plek, zoals Stationsstraat, Kerkstraat, Hoofdstraat, Dorpstraat, Marktstraat en Kasteellaan. (Let daarbij ook even op het goedgekozen woordje ‘laan’ achter ‘kasteel’. Dat heeft het cachet dat bij een kasteel hoort én het ligt beter in de mond. Chapeau.) Met de informatie uit de straatnaam kunnen buitenstaanders al snel hun bestemming vinden. Gemakkelijk, praktisch en voor de hand liggend.

In elke stad of dorp is er wel een Oranje buurt, een bomen- en/of bloemenbuurt, of een componistenbuurt. Met Bach, Beethoven en Bartok heb ik geen moeite, maar ik zou niet graag in de Prokofjevstraat wonen, laat staan in de Tsjaikovski- of Sjostakovitsjstraat. Laat ook de Gleditsiastraat maar aan mij voorbijgaan. (Gleditsia is geen componist, maar een boom, heb ik opgezocht).Als je binnen de top vijf van elke categorie blijft, is het wel te doen om een straatnaam uit deze groepen te kiezen.

Specifieke geografische en historische benamingen kunnen eerder voor problemen zorgen.In Zuid-Limburg heb je straatnamen zoals Houwerstraat en Vaarstjiegerpad die verwijzen naar het mijnverleden. Ik kan me voorstellen dat mensen daar moeite mee hebben want wie weet nog dat een Vaarstjieger een hoofdopzichter was? (Let bij het schrijven van deze naam op het extra obstakel van de j achter de t.) Mijn favoriet onder de mijnbouwstraatnamen is de Leesjongenstraat. Daarbij is het wel een beetje jammer dat het niet gaat over in boeken verdiepte jongens, maar over jongens die aan de transportband stonden om stenen tussen de steenkool uit te rapen. 

Bij de Alcide de Gasparistraat zou je ook het spoor bijster kunnen raken. So wie so is het een lastige en lange naam die ik pas kon plaatsen toen ik een Charles de Gaulle straat en Joop den Uyl in de buurt aantrof. Maar hoe schrijf je dat precies, zijn het drie woorden of wordt het een letterbrij: de Alcidedegasparistraat? Of was het nou de Gasperi?

Bij de Geeneenwilgenweg heeft een vermoeide ambtenaar zich wel erg gemakkelijk ervan af gemaakt, want hoeveel wegen zonder wilgen zijn er niet… Kom dan maar eens op de plaats van bestemming.

Gelukkig is het niet alleen maar kommer en kwel in straatnamenland. Sommige straatnamen zijn echte pareltjes, zoals de Verlorenkostweg, al krijg ik er een ’ach-wat-jammer-nou’- gevoel van. Goudenregenstraat, Kattenrot (bah), Sleutelbloem, Regenboogweg, (nb. Ik zou Regenboogstraat prefereren, want regenbogen zijn altijd al snel weg), Sprookjesbosch (ja) Dorstige Smid, (nee) Reiskameraad (hm) Hemelrijk… ja!  Wat wil een mens nog meer?

Mijn advies aan straatnaam-comité’s is: hou het simpel. 

En bij twijfel, vraag mij! 

We moesten in Hasselt (B) zijn en besloten daarna maar meteen in de Haspengouw te gaan kijken of het al bloesem-fietstocht-tijd was.

Hij legde de kaart op mijn knie en startte de motor. ‘Kijk jij even hoe we moeten rijden?’

Mijn hartslag schoot omhoog. Ik ken mezelf, mijn richtinggevoel is zo goed als afwezig. Twijfelend vouwde ik de kaart open.

‘Waar zijn we nu?’

Hij probeerde een drukke weg op rijden en gaf geen antwoord, terwijl ik koortsachtig zocht naar een houvast op de kaart. Maar dat was er niet.

‘Moet ik deze, of de volgende weg hebben?’ vroeg hij.

‘Wacht nou even, ik ben nog aan het zoeken.’

‘Ik kan toch nu niet stoppen!’

‘Ja maar…’ begon ik, maar slikte de rest over ‘waarom hij dan niet van tevoren…’ in. Dat zou het niet beter maken. Vlug pakte ik mijn telefoon. ‘Ik kan beter overweg met de Tomtom en met Google maps dan met die kaart.’ 

‘Wat jij wilt. Als je me maar zegt, maar ik naartoe moet.’ 

Het rode stoplicht gaf me gelukkig tijd genoeg om te zoeken en we verschenen als een blauw stipje op het scherm. Daarna stuurde de telefoon ons over een smalle weg naar klein gehuchtje.‘We krijgen zeker de kortste route, de toeristische,’ zei ik toen we naar een nog smallere weg geleid werden. Maar dat was niet zo. 

‘Ga naar links en neem de voetgangerstunnel,’ zei mijn telefoon.

‘Neem de voetgangerstunnel??’ Lachend minderde hij vaart. ‘Zo goed met Google maps ben je blijkbaar toch niet.’

Had ik verdorie nog de optie ‘lopen’ aan staan!’