Oktober

Het is nog oktober, maar ik voel de hete adem van november al in mijn nek. Nu mag ik nog even freewheelen, beetje lanterfanten, wat familiebezoekjes en de boeken op mijn nachtkastje uitlezen, maar op 1 november moet ik aan de bak. Dan begint de NANOWRIMO, de SCHRIJFMARATHON. (Die hoofdletters staan er niet voor niets, want elke dag 1666 woorden schrijven is een soort van schrijftopsport, vind ik)

Mijn nieuwe project heeft als (werk)titel is ‘Betty’ en het genre is familieroman.
Tot nu toe bestaat mijn voorbereiding uit niet meer dan het aanmelden op de website. (En al die fantastische dingen die ik in slapeloze uurtjes bijeen fantaseer en tegen de ochtend weer vergeet. Of afkeur).

Het is niet gemakkelijk, maar ik heb er zin in.

Geplaatst in lezen en schrijven | Reacties uitgeschakeld voor Oktober

Veters

Vijf minuten voor de training begon, viel mijn blik op mijn sportschoenen. Wat een prachtige veters! Ik strikte ze opnieuw, maakte een dubbele knoop en voelde hoe soepel het lint zich aan mijn vingers aanpaste. Donkerblauw, plat en in het midden een wit stippelrandje.

Ik vroeg mij af wie er voor de veters in schoenen verantwoordelijk is. Wie beslist daarover? Degene die (het uiterlijk van) de schoen ontwerpt? Heeft die persoon zelf een collectie veters bij de hand? Of worden er bij elke schoen ook bijpassende veters vervaardigd? Je zou haast zeggen van wel, want bij mijn vorige paar hadden de veters en de schoenen dezelfde perfecte grijsblauwe kleur. Bij de zwarte van daarvoor was de tong, de neus en de binnenzool net zo knalroze als de veters. En die veters hadden ook nog een subtiel zwart streepje.

Ik keek opnieuw naar de schoenen aan mijn voeten. Dezelfde donkerblauwe kleur als de veters, alleen de zolen waren wit en bij de hiel zat er een rozerood randje. Ik was al enthousiast over de schoenen (omdat ik er lekker op kon lopen) maar nu ik ze goed had bestudeerd, was ik er helemaal weg van.

Helemaal gegrepen door het veter-fenomeen haalde ik me mijn tot-in-de-tuin-gedegradeerde gympen voor de geest. Oranje, ja, maar hadden die nou oranje veters? Het antwoord boeide mijn stopwatch niet: drie – twee – een – start!

nb. ze bleken teleurstellend gewoon wit te zijn.

Geplaatst in van alles wat | Reacties uitgeschakeld voor Veters

Radio 5

In het kader van hun provincietour nodigde Radio 5 mij uit voor een kort interview.  (20 juli vanaf 22.15 uur). Hierin kon ik mijn band met de provincie Limburg toelichten en een eigen gedicht voorlezen. Dat was natuurlijk koren op mijn molen. Ik was van tevoren zenuwachtig, maar toen het gesprek eenmaal begonnen was, (over de watersnood, zo erg!) waren de zenuwen weg. (Die kwamen wel weer even terug toen er een hinderlijk piepje in de vaste telefoonlijn bleek te zitten en overgeschakeld moest worden naar mijn 06. Ziggo, doe er wat aan!) 

Ik vertelde over mijn allerlimburgste boeken uitgegeven bij Zomer & Keuning: Tussen twee grenzen met de Selfkantkwestie en Zwarte ogen, groene ogen met de Emma mijn.

Daarna was het tijd voor mijn gedicht. Het kiezen van een passend gedicht was best lastig. Graag had ik een gedicht in het Limburgs willen voorlezen, maar omdat ik – samen met Rowwen Heze – nog wat geduld moet hebben voordat ‘heel Holland Limburgs lult’, koos ik een gedicht in het Nederlands dat ook goed bij de rest van het verhaal paste. 

ONDER DE GROND

men verhaalde mij

van geschiedenis

onder mijn voeten

van duizend druppels

tussen steen en zand

 

ik legde mijn oor

op de aarde

hoorde water

klagen en vragen

hoe de jaren

naar de zee te dragen

De Mijn Emma in Hoensbroek, waar mijn opa gewerkt heeft, lag hemelsbreed 3 km van ons huis. Waarschijnlijk loopt er honderden meters onder ons huis een mijngang. Die nu vol water staat. Het zou dus best kunnen dat mijn opa precies onder mijn huis heeft staan ploeteren.Dat idee blijft mij een speciaal gevoel van verbondenheid met mijn opa en omgeving geven, al zijn de mijnen en mijn opa er al lang niet meer

Geplaatst in lezen en schrijven, limburgs | Reacties uitgeschakeld voor Radio 5

Met 72 ben je af

Ik ben gek op spelletjes. Kaarten, bordspelen, gezelschapsspellen, letterspelletjes, noem ze allemaal maar op. Jammer genoeg vind ik niet altijd een enthousiasteling om mee te doen, (kan ik wel begrijpen hoor). Zodoende speel ik ook vaak solo-spelletjes op mijn iPad, met name bridge, rummy en Wordfeud.

Voor de gratis versies van die spellen zit ik dan wel opgescheept met reclamespotjes van de gekste dingen: rare huiselijke attributen, ‘comfy’ schoenen, badkamervernieuwers, een online supermarkt en allerlei must-have kleding. Die reclame laat ik voor wat het is, ik haal dan ’n kop koffie of blader even in de krant. 

Sinds een paar dagen is er echter een spotje waar ik me over opwind. Het is een aanbeveling voor een app van een puzzeltje à la Tetris, waarbij je divers gevormde blokken netjes in rijen moet neerleggen. Op zich een leuk spel. Maar… de score wordt weergegeven in je hersenleeftijd! 

In de voorbeelddemo bakt de modelpersoon er niets van en bij elke mislukte poging stijgt de hersenleeftijd met grote sprongen.

En bij 72 is ze af! 

Wat zou professor Scherder daarvan zeggen? Ik vind het in elk geval niet leuk.

Geplaatst in van alles wat | Reacties uitgeschakeld voor Met 72 ben je af

Waarom ik wel van gele bloemen hou

Met een paar vriendinnen wandelde ik een paar dagen geleden door een bos met witbloeiende geurende daslook. Ik zag bosviooltjes, lievevrouwenbedstro, witte, gele en roze anemonen, speenkruid, alles bloeide en groeide er vrolijk en uitgelaten op los. Ineens hoorde ik een van mijn vriendinnen zeggen: ‘Ik hou niet zo van gele bloemen.’
‘Ik ook niet echt,’ antwoordde de ander.
Verbaasd liet ik hun woorden tot me doordringen. De paardenbloemen in de berm waren opgebouwd uit perfecte laagjes gele lintjes, de glanzende speenkruidsterren schitterden aan hun groene firmament… hoe kun je nu niet van gele bloemen houden?
Of lag het aan mij? Had ik geen smaak en vond ik gele bloemen alleen maar mooi omdat geel, na blauw, mijn lievelingskleur was?
Was dat eigenlijk wel zo? Eigenlijk had ik geel geadopteerd als tweede kleur. En dat kwam weer door mijn vader. Hij had me ooit geantwoord dat geel zijn mooiste kleur was.
Of hij toen meende wat hij zei of dat het maar was om van mijn onnozele vragen af te zijn, weet ik niet. Vragen kan ik dat niet meer.
En belangrijk is dat ook niet meer, want de herinnering aan mijn vader blijft altijd geel van kleur.

En voor wie nog overtuigd moet worden van de schoonheid van gele bloemen: neem de A73 door Noord-Brabant, ga verder op de A50 richting Gelderland en geniet van de zee van mosterdplanten die links en rechts met je meegolft.

Geplaatst in van alles wat | Reacties uitgeschakeld voor Waarom ik wel van gele bloemen hou

Peper en zout

Het is maar iets onnozels, maar ik wil het er toch even over hebben. Om verwarring te voorkomen.

Het gaat over haar dat peper- en zoutkleurig is. Op zich is die omschrijving niet bijzonder of zeldzaam; in boeken kom je het wel vaker tegen. Ik stond er pas bij stil toen er in het eerste hoofdstuk van mijn nieuwe boek een oudere heer met peper- en zoutkleurig haar opdook. Ik zag hem voor me, een beetje roos op de schouders van zijn versleten jasje, een beetje kaal en saai streperig beige-achtig haar. Maar is peper- en zoutkleurig haar wel licht bruin? Zout is wit, dat is duidelijk, maar peper?

Ik gebruik in de keuken gemalen witte peper. Waarom? Omdat ik dat als vanzelfsprekend van mijn moeder heb overgenomen. En waarschijnlijk gebruikt mijn man zwarte peper omdat zijn moeder dat deed. Is peperkleurig wit of zwart? Heeft mijn personage zwart haar met witte strepen? Of is hij toch blond met wit erin?

Ik zoek het op en leer dat er ook nog groene en rode peperkorrels bestaan. En dat Spaanse pepers en roze pepers geen echte pepers zijn. Maar op mijn vraag krijg ik geen duidelijk antwoord. Wikipedia vermeldt ook dat peper- en zoutkleurig haar, donker is met grijze strepen, of zwart met wit terwijl het volgens enkele kapper-websites blond haar is dat grijs wordt. En dat is precies wat ik ook dacht.

Voor de duidelijkheid, als ik het heb over peper- en zoutkleur, denk dan aan haar met witte en beige strepen. En saai.

Geplaatst in lezen en schrijven | Reacties uitgeschakeld voor Peper en zout

Spaans op zijn Amerikaans

Al meer dan 800 dagen aan een stuk leer ik Spaans. Op zijn Amerikaans. Via Duolingo. Duolingo is een website met een groot aanbod aan gratis online talencursussen. Het initiatief is afkomstig van een Amerikaanse universiteit en, behalve dat, zit het Amerikaans ook in de manier waarop de lessen wordt aangeboden, met toeters, bellen en triomfmuziek: alles om je maar te stimuleren je dagelijkse lesje te volgen.

Meestal doe ik mijn huiswerk op de computer. Het kan ook op de tablet, maar dan heb je net wat minder mogelijkheden.

De cursus Spaans, die ik doe, heeft meer dan honderdvijftig lessen, die elk weer zijn onderverdeeld in zo’n drie tot vijf lesjes. Voor je gemaakte huiswerk krijg je XP’s (experience points), voor elk behaald niveau een kroontje, en voor elke aansluitende huiswerkdag ontvang je lingots. Met de lingots kun je extraatjes ‘kopen’, zoals de uitdaging om binnen een bepaalde aantal minuten je lesje af te maken.

De Spaanse cursus wordt aangeboden vanuit het Engels. Dat zijn voor mij twee vliegen in een klap. Alle aspecten komen aan bod: schrijven, lezen, spreken, idioom, grammatica en luistervaardigheid.

Misschien denk je nu dat ik ben ingehuurd om reclame te maken voor Duolingo, maar, nee dat is niet zo. Dat is ook niet nodig, want ik ben maar een van de driehonderd miljoen cursisten. Ik vind het leuk en misschien jij ook wel.

Geplaatst in van alles wat | Reacties uitgeschakeld voor Spaans op zijn Amerikaans

Mergelrijk

Hij wees naar een boom en zei tegen mij: ‘Zullen we daar rond een uur of vier nog wat ballen inhangen? Ik heb er nog over.’ Ik vond het prima. Inderdaad stond er in een hoekje een boom nog een beetje kaal te wezen. Om vier uur kwam hij aanzetten met maar liefst drie volle dozen: ‘Die had ik bedoeld voor buiten, maar daar hangt genoeg.’ In de eerste doos zaten witte bollen van meloenformaat, allemaal apart ingepakt in cellofaan. ‘Mooi!’ zei ik. In de tweede doos zaten zilveren kerstballen van hetzelfde formaat. ‘En daarin zitten gouden,’ zei hij. Maar dat was niet zo. Het waren ook zilveren. 

Terwijl hij de doos in een of ander magazijn ging ruilen voor gouden ballen, pakte ik alvast een witte bol uit het zakje. Er zat een ophanglusje aan, dus de ophanghaakjes die hij had meegebracht, hadden we niet nodig. Ik had de eerste bal nog maar net in de boom hangen, toen hij al terug was met de andere doos en een ladder.

‘Dat wordt weer prachtig,’ zei hij tussen gekscherend en serieus in. ‘Ik heb al veel gezien in mijn leven, maar dit gaat alles slaan.’ Hij deed een stap naar achteren en monsterde de boom zoals een schilder het schilderij bekijkt waar hij aan werkt. Dat was voor mij het teken dat het hier om serieus decoreren ging. Hier werden niet zomaar ballen in de boom gehangen, dit gebeurde met verstand van zaken. Hing mijn witte bal daar dan wel goed? Ja best wel.

Vrolijk zei hij: ‘Als jij me nou de ballen aangeeft, zo’n beetje om de beurt uit elke doos een, dan komen ze lekker verdeeld in de boom te hangen.’ ‘Goed plan,’ zei ik. En dat vond ik ook echt, want mijn manier van kerstbomen versieren is niet meer dan ‘het hangt erin, dus het is goed.’ We werkten lekker door. Ik haalde de ballen uit het zakje, deed er een haakje aan – want met haakje hangen ze toch nog net iets mooier – en hij hing ze op de perfecte plaats in de boom. In totaal hadden we ballen genoeg voor vier bomen.  

Als je me niet gelooft, ga in de grot van Mergelrijk in Valkenburg kijken, daar zie je het meteen: esthetisch verantwoord gedecoreerde bomen, in een lijn met de rest van de grot. Echt de moeite waard.

Geplaatst in van alles wat | Reacties uitgeschakeld voor Mergelrijk

Het Limburgse meisje

Zondag, bij de boekenmarkt van Kelpen, viel me op dat veel succesvolle boeken het woord ‘meisje’ in de titel hebben. Ik heb daar een klein – niet wetenschappelijk – onderzoekje op losgelaten. Het zijn er echt héél veel.

Ik heb wat verzameld en een poging gedaan ze in groepen in te delen.

  • meisjes met wie iets aan de hand is:

Het verkeerde meisje

het vorige meisje

het verloren meisje

het vreemde meisje

het stille meisje

het vergeten meisje

  • meisjes van wie je nog niet genoeg weet:

het meisje op de foto

het meisje met de vlechtjes

het meisje in de rode jas

Het meisje met de parel

het meisje in de brief

het meisje met sneeuw in het haar

het meisje met de groene ogen

Het meisje zonder naam

Het meisje met zeven namen

  • meisjes die niet alleen zijn: 

het meisje en de pony

het meisje en de soldaat

het meisje en de nacht

het meisje en de miljonair

  • meisjes waar je je geen zorgen over maakt:

een onschuldig meisje

een heel bijzonder meisje

het perfecte meisje

het mooiste meisje

  • meisjes waar je je wél zorgen over maakt:

het waarom meisje 

niemands meisje

meisje vermist

het meisje dat uit het duister kwam

het meisje dat uit de lucht kwam vallen

het meisje met de schaar

  • genummerde meisjes:

het negende meisje

meisje nummer achttien

  • meisjes die ‘zomaar’ ergens lijken te zijn:

meisje in de sneeuw

het meisje in het ijs

het meisje in de trein

het meisje uit de trein

het meisje op de weg

het meisje op de rots

  • meisjes die écht ergens vandaan komen:

het meisje uit Brooklyn

Het meisje uit Buenos Aires

het meisje op de IJsselhoeve

het meisje uit het verscholen dorp

Het Engelse meisje

Het Italiaanse meisje

Het Duitse meisje

Het Deense meisje

en ooit zal ik daar aan toevoegenHet Limburgse meisje 

Geplaatst in lezen en schrijven | Reacties uitgeschakeld voor Het Limburgse meisje

plat kalle en Hollans sjrieve

Worom det ich plat kal en in ’t Hollans sjrief:

Dao zeen versjillende raeje veur die allemaol mit-ein samenhange, mer de belangriekste is drek ouch de simpelste: de oetgaeverie wo ich veur sjrief (Zomer & Keuning) is ’ne Hollanse oetgaeverie. Die zitte in Utrecht. Ich höb e saortement aafspraok mit hun det ze idder jaor e book van mich kriege. 

Dit, Een verre vriend,is miene zevendje roman dae dao oetgegaeve weurtj. (Van nummer acht, veur 2020, höb ich net de ieëste versie aaf, mer die is nag neet good gekeurdj door de oetgaever.) Van de zeve beuk die dao óngertösse versjene zeen, zeen d’r twieë die behalve det ze in Limburg spele, ouch echte Limburgs thema’s höbbe. Tussen twee grenzenspeeltj in de buurt van Zittert en geit euver de Selfkantwestie. Zwarte ogen groene ogenis e verhaol det róndj de Emma-mien in Gebrook speeltj in de jaore 50-60.De anger romans zeen väöl algemeiner van aard. Ouch de kinjerbeuk die ich gesjreve höb zeen in ’t Hollans. Op ein nao: Mijn abc, det is e drietalig prentenbeukse mit begrippe in ’t Limburgs, ’t Hollans en ’t Ingels.

Twieëdje puntj. Nao mien middelbare sjoeal bön ich in de bibliotheek gaon wirke en al waat se dan luues is in ’t Hollans.  En es se dan verhoes nao Den Haag en daonao nao Gebrook, huuer se en kal se mieër Hollans es plat. Daodoor waerdje mien Hollanse waordensjat groter mer nuuj Moferter wäörd kome d’r neet bie, die ginge draaf. Wie ich begós mit lieëre sjrieve wore de lesse en de cursussen allemaol in ’t Hollans. 

Natuurlik lik plat korter bie mich, sommige tekste, b.v. columns en sommige gedichte  sjrieve zich baeter in ’t  Limburgs. Ich bön neet veur nieks lid van de Sjrieverskrink, doon mien bès veur Platbook en veur Veldgewas en höb zelfs in 2013 de literatuurpries gewónne. Ich zoew ouch bès ‘ne roman in ’t Limburgs wille sjrieve, mer ja, dao zeen neet väöl Limburgse oetgaeverieje wo se mit dien manuscripte terech kins. En esse dan kins keze tösse ‘ne roman in ’t Limburgs dae inne laaj blief ligke of ‘ne roman in ’t Hollans dae oetgegaeve weurtj… tja… dan is ’t waal dudelik wo ich veur kees. Dao kump nag bie dat Z&K ‘n gooj oetgaeverie is en det ich blie bön det ich dao d’r tösse bön geroldj. 

Geplaatst in lezen en schrijven, limburgs | Reacties uitgeschakeld voor plat kalle en Hollans sjrieve